Powróty do kraju i do domu

Powrót i "ostateczne" wyzwolenie

29 stycznia 1945r. Niemcy wysyłają francuskich jeńców na zachód by uciec przed zbliżającą się armią rosyjską. Trzy kolumny , każda złożona z około 1000więźniów, wyruszają rankiem 29. Po pokonaniu 300 km przez śnieg i zawieruchy, bez przygotowanych miejsc postoju, z niewielką iloscią pożywienia, jeńcy zostaja podzieleni na dwie grupy liczące około 1500 więźniów.

Pierwsza grupa: najbardziej wyczerpani wsiadają do pociągu i jadą do Stalagu 83 w WIETZENDORF, gdzie będą przetrzymywani, oddzieleni kratami od włoskich jeńców. 22 kwietnia zostaną wyzwoleni przez wojsko brytyjskie i ulokowani w domach w miejscowości BERGEN, gdzie będą czekać na rapatriację. To tutaj, oddaleni zaledwie kilka kilometrów od KZ BERGEN-BELSEN odkryją horror istnienia obozów koncentracyjnych. O tym masakrycznym odkryciu napisze Louis Francis, laureat nagrody Renaudot przed wojną i jeniec Oflagu IID-IIB w książce pod tytułem ''Aż do Bergen''.

Druga grupa:1500 pozostałych jeńców pokona jeszcze 200 km aż do Oflagu VIA w Soest, gdzie dołączą do Francuzów przetrzymywanych tam od 1940r. Zostaną oni uwolnieni przez wojsko amerykańskie. Powroty do Francji odbędą się na pokładach samolotów bądź ciężarówkami. Niektórzy uciekną w trakcie marszu i poczekają na przybycie wojsk sowieckich. Zostaną wysłani do Rosji i wrócą przez Odessę lub wywiezieni pociągiem, coraz głębiej na wschód, spędzając wiele miesięcy w Rosji. W tym przypadku powrócą do ojczyzny dopiero w sierpniu 1945roku.